Tết cổ truyền 2014 không còn xa, nhưng đến giờ phút này vẫn còn nhiều doanh nghiệp (DN) im lặng chuyện thưởng tết cho công nhân. Việc DN “giữ bí mật” này khiến cho hàng ngàn người lao động (NLĐ) không khỏi lo lắng, trông mong.
Chỉ mong trả đủ lương, không mong thưởng tết
Các chuyên gia kinh tế dự kiến tiền thưởng Tết năm nay sẽ giảm so với năm ngoái, thậm chí nhiều lao động tại một số DN làm ăn sa sút không dám hy vọng về số tiền thưởng Tết, chỉ mong sao công ty trả đủ tiền lương.
Do tác động của suy thoái kinh tế thế giới trong năm 2013 khiến nhiều DN gặp không ít khó khăn, chưa kể tới có hàng ngàn DN đăng ký ngừng hoạt động hoặc giải thể, cộng với thời điểm điều chỉnh lương lại cận tết nên càng đẩy các DN vào khó khăn hơn.
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến hết tháng 10/2013, cả nước có thêm gần 5.900 doanh nghiệp ngừng hoạt động, nâng tổng số doanh nghiệp ngừng hoạt động trong 10 tháng đầu năm 2013 lên gần 42.000 doanh nghiệp, tăng gần 13% so với cùng kỳ năm 2012. Đến tháng 11 tổng số DN tạm ngừng hoạt động, giải thể tăng lên 54.932, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm 2012. Số doanh nghiệp ngừng hoạt động quay trở lại hoạt động trong 11 tháng năm 2013 là 12.709 DN.
Việc các DN ngừng hoạt động hoặc giải thể đã khiến cho hàng ngàn công nhân thất nghiệp, nhất là vào thời điểm cuối năm khi các công ty, DN không có nhu cầu tuyển dụng lớn hoặc không tuyển dụng càng khiến cho đời sống của những NLĐ này trở nên chật vật hơn gấp bội phần. Nhiều công nhân lo lắng DN sẽ không thanh toán lương đúng và đủ, chưa kể đến việc sẽ không có thưởng tết.
Về phần DN, đứng trước những khó khăn như vậy họ cũng chỉ cố gắng chăm lo và giữ chân NLĐ trước và sau tết để không ảnh hưởng đến quá trình hoạt động sản xuất. Tuy nhiên đến thời điểm này không phải DN nào cũng dám lến tiếng hé mở chuyện thưởng tết.
Thưởng tết thấp hoặc không có
Đơn hàng ít, giá gia công thấp, thời điểm điều chỉnh lương tối thiểu lại cận tết nên buộc các DN phải cân nhắc kỹ việc thưởng tết cho NLĐ để đảm bảo DN vẫn hoạt động bình thường trong khoảng thời gian trước và sau tết Nguyên đán 2014. Vì vậy cho đến thời điểm này, còn rất nhiều DN chưa công bố tiền thưởng cho công nhân hoặc úp mở chuyện thưởng tết, khiến hàng ngàn lao động hy vọng, trông chờ.
Dự báo về tình hình lương thưởng tết Nguyên đán sắp tới trên địa bàn Hà Nội, ông Phạm Văn Thanh, trưởng phòng Lao động-tiền lương (Sở LĐ-TB&XH Hà Nội) cho biết: Tùy theo lĩnh vực sẽ có mức lương, thưởng tết khác nhau. Với những DN hiện đang hoạt động, lương thưởng tết chắc chắn sẽ bằng hoặc cao hơn năm ngoái. Chủ yếu thưởng tết được trả theo nguyên tắc, lợi nhuận cao thì thưởng cao, lợi nhuận thấp thưởng thấp, tùy từng công ty, tùy từng loại hình DN. Đối với những lao động bị nợ lương do DN phá sản Nhà nước sẽ có chính sách hỗ trợ nhằm giúp NLĐ vượt qua giai đoạn khó khăn, nhưng một điều chắc chắn rằng những đối tượng này sẽ không có thưởng tết. Còn những DN vẫn đang hoạt động nhưng èo uột, cầm chừng vẫn để cho DN và NLĐ tự thỏa thuận.
Trước tình trạng thông tin thưởng tết ở thì Hà Nội còn nhiều khó khăn, tại thành phố Hồ Chí Minh tình hình có nhiều khả quan hơn. Theo Ban Quản lý các khu chế xuất và công nghiệp (Hepza): Hiện Ban đã yêu cầu các DN trong diện quản lý phải lập kế hoạch chi trả tiền lương, tiền thưởng cuối năm 2013. Theo đó, các thông số về mức lương, thưởng và thời hạn chi trả sẽ buộc DN phải công khai.
Bên cạnh chuyện thưởng tết, DN cũng phải báo cáo lên đơn vị kế hoạch nghỉ tết, giải quyết nghỉ phép theo quy định. Phối hợp với Công đoàn cơ sở triển khai, thông báo kế hoạch chi trả tiền lương, tiền thưởng cho toàn thể lao động. Hạn chót để các DN thành phố này phải báo cáo về Hepza là ngày 20/12. Theo dự kiến, mặc dù sản xuất có dấu hiệu phục hồi nhưng các hệ lụy nặng nề vẫn bao trùm lên đời sống DN và người lao động tại địa phương này. Các mức lương, thưởng cũng nằm quanh ngưỡng của năm ngoái.
Hiện nay nhiều DN FDI tại thành phố Hồ Chí Minh và Bình Dương đã lên kế hoạch thưởng Tết cho công nhân. Đa số DN đều có mức thưởng trung bình một tháng lương (khoảng 3 - 5 triệu đồng/lao động). Ngoài mức thưởng Tết, công nhân ở một số công ty còn được công đoàn tặng một phần quà tết (gồm dầu ăn, gạo, đường, bột ngọt…) trị giá từ 200 - 500 ngàn đồng.
Sở LĐ-TB&XH cho biết thêm: Việc thưởng tết ở các tỉnh thành khác ở khu vực phía Bắc như: Hải Dương, Hưng Yên, Hải Phòng, Bắc Ninh, các địa phương này thì nhìn chung mức lương, thưởng khó cao hơn năm ngoái.
Về phía các ngân hàng và lĩnh vực bất động sản, dù chỉ còn hơn tháng nữa là hết năm nhưng bất động sản vẫn chưa có hướng tháo gỡ, chứng khoán rất xập xệ. Ngân hàng tuy đã có những tháo gỡ bước đầu, nhưng khả năng hồi phục nhanh cũng rất là khó. Theo dự báo, năm nay, mức lương thưởng tết sẽ thấp hơn năm ngoái. Thậm chí, có ngân hàng sẽ không có thưởng tết.
Ngoài việc cố gắng có thưởng tết cho NLĐ, nhiều DN cũng đã có những kế hoạch hỗ trợ cho những lao động ở xa, có hoàn cảnh khó khăn về quê đón tết cùng gia đình bằng việc hỗ trợ vé hoặc công ty chuẩn bị xe phục vụ để công nhân không phải chạy ngược xuôi mua vé và yên tâm làm việc trong những ngày cuối năm.
Tác giả: Dung Thanh
Ý kiến bạn đọc
Những tin cũ hơn